İTKİB Ekspres: Dünyadan Haberler 2019 Mart

Dünya pamuk tüketiminin 2019 yılında art arda üçüncü yılında da artacağı ancak artış oranının 2017 ve 2018'e göre daha yavaş kalacağı belirtilmektedir. Buna en büyük neden olarak dünyanın başlıca pamuk tüketicisi ve ithalatçısı ülkelerinde pamuk tüketimindeki yavaşlamanın asıl etken olduğu belirtilmektedir.

Uluslararası Pamuk Danışma Konseyi verilerine göre dünya pamuk tüketimi 2019 yılında ancak % 0,1 oranında artacak.

Hazırgiyim üretiminin merkezi Uzakdoğu Asya'da pamuk tüketimi artışının geçen yıl % 14'ken, 2019 yılında bu oranın % 6'ya gerilemesi öngörülmektedir. Bangladeş'te pamuk tüketiminin ise geçen yıl % 15 artmışken, 2019 yılında bu artış oranının % 7'ye gerilemesi tahmin edilmektedir.

Vietnam'ın pamuk tüketimi 2018 yılında % 10 civarında artmışken, 2019 yılında bu artışın % 3 oranına gerilemesi beklenmektedir.

Çin'in pamuk tüketiminin ise 2018 yılında % 15 artmışken, 2019 yılında bu oranın % 8'e gerilemesi öngörülmektedir.

Hindistan'ın pamuk tüketiminin ise 2019 yılında ancak % 1 artmasının beklendiği, ülkenin yavaşlayan tekstil ve hazırgiyim sektörüne paralel bu verinin de normal olduğu belirtilmektedir.

Aynı rapora göre Türkiye, Endonezya ve Özbekistan'ın ise bu yıl pamuk tüketimlerini çift haneli rakamlarla artırmalarının beklendiği belirtilmektedir.

Ticaret savaşlarıyla birlikte pek çok dengenin değiştiği ABD pazarına erişmek isteyen Çinli hazırgiyim üreticileri Mısır'da bulunan ve İsrailli tedarikçilerle iş ilişkileri kurulmasını kolaylaştıran “Nitelikli Sanayi Bölgesi” (Qualifying Industrial Zone - QIZ) isimli serbest ticaret bölgesi sistemini tercih etmekte ve yatırımlarını yönlendirmektedir. Çin kaynaklı bu yatırım ortamı Mısır hazırgiyim sektörü için oldukça olumlu olsa da hazırgiyim ve tekstil endüstrisinin bazı önde gelenlerine göre büyük Çinli firmalar gelişmelerine fırsat vermeden Mısırlı yerel firmaların saf dışı kalmasına neden olmaktadır. Mısır hükümeti, Nitelikli Sanayi Bölgesi QIZ programı üzerinden yabancı yatırımın ülkeye girişini desteklemektedir. Bu program üzerinden sağlanan büyümenin büyük bir kısmı da Hong Kong merkezli, dünyanın önde gelen markalarından biri olan Li&Fung sayesinde yaratılmaktadır. Kahire'deki “Destination Africa” hazırgiyim ve tekstil fuarı temsilcisi Mohamed Kassem Li&Fung'un Mısır'a Bangladeş ve Çin'den pek çok ticaret ortağının taşınmasını sağladığını belirtmiştir. Kassem'e göre Li&Fung Kahire'yi Afrika kıtasında bir ticari üs olarak kullanmak ve aynı zamanda Mısır ile İsrail arasındaki ticareti arttırmayı hedeflemektedir. QIZ programı ürün girdilerinin %10,5'inin İsrail'den tedarik edilmesi koşuluyla Mısır'dan ABD'ye gümrük vergisi olmadan ithalat yapılmasını sağlamaktadır. Çin'le ABD arasındaki ticari savaştan dolayı oluşan belirsizlik ve QIZ programının sağladığı %10-15 arasındaki ithalat vergisinden kaçınma avantajı firmaların yüzünü Mısır'a dönmesini sağlamıştır. Just Style dergisinin re:source isimli stratejik tedarik aracına göre, ABD'nin Mısır'dan 2017 yılındaki toplam 896 milyon dolar değerindeki hazırgiyim ürünleri ithalatının %81,3'ü QIZ programı çerçevesinde gerçekleşmiştir.

Mohamed Kassem Mısır'ın; Çin, Güney Kore ve Bangladeş'te bulunan 40 ila 50 arasındaki tekstil firmasını QIZ programının bir parçası olan 1,2 milyon metre kare büyüklüğündeki tekstil parkına çekmeyi planladığını belirtmiştir.

Tekstil parkı inşasının ilk aşamasının önümüzdeki 3-6 ay arasında başlaması, üretimi arttırmak için geçici üretim birimlerinin kurulacağı ikinci aşamanın ise 2019 yılının ikinci yarısından sonra başlaması planlanmaktadır. Gümrüksüz tekstil parkının kurulmasını içeren üçüncü ve son aşamanın ise gelecek 2-3 yıl içinde tamamlanması beklenmektedir.

Mısır hükümeti Çin know-how'ının yanı sıra üretime dönük fabrika ve üretim tesislerine de yatırıma ihtiyaç duyulduğunu belirtmektedir. Bununla ilgili olarak da hükümetin sunduğu pek çok devlet desteği bulunmaktadır. Mısır'da QIZ'ların kurulmasıyla birlikte Çinli firmalar ABD'ye sentetik kumaş ithalatında, %32'lere varan ve ticaret savaşları nedeniyle artabilecek olan gümrük vergilerini ödemekten kurtulmuştur.

Bununla birlikte sektörün içinden bazı aktörlere göre Mısır henüz doğal elyaf üretiminden sentetik elyaf üretimine geçişini tamamlamamıştır ve bunun farkında olan Çinli üreticiler, bu durumu değerlendirmektedir. Ancak bunun yerel üreticilere zarar vereceği düşünülmektedir. Dolayısıyla olumlu bir tablo gözükse dahi Mısır tekstil ve hazırgiyim sektörünün birkaç yıl daha olgunlaşmasının beklenmesinin daha iyi olacağı düşünülmektedir.

Brexit belirsizliğinden olumsuz yönde etkilenen İngiltere'de cadde moda ve hazırgiyim mağazalarının da durumdan negatif yönde etkilendiği belirtilmektedir. Yılbaşından beri İngiliz moda zincirlerinde 18,722 istihdam kaybı olduğu ve istihdamdaki kan kaybının devam ettiği belirtilmektedir.

İngiltere'deki cadde mağaza zincirleri arasında en büyük istihdam kaybının 1,045 ile Marks & Spencer'da olduğu, 280 kayıp ile House of Fraser's, 250 işten çıkarma ile Chapelle ve 127 ile John Lewis gibi markaların takip ettiği görülmektedir.

Halen 4,350 dolayında istihdamın da risk altında olduğu zira Debenhams'ın 50 mağaza kapatarak 1,600 kişiyi işten çıkarmaya hazırlandığı, ayakkabı perakendecisi Treds'in de 165 kişiyi işten çıkarmaya hazırlandığı belirtilmektedir.

Önümüzdeki birkaç ayın perakendeciler için kritik geçeceği nitekim 25 Mart itibariyle çeyrek dönem kiralarının sona ereceği ve 1 Nisan itibariyle de ücretlerde artış zamanının geleceği belirtilmektedir.

H & M'in 2018 yılının son çeyrek dönemindeki karlılığının düşüşte olduğu açıklanmıştır.

Grup yönetimi tarafından yapılan açıklamaya göre dünyanın ikinci büyük moda perakendecisinin kar oranında ciddi düşüş yaşandığı ve 2018 yılının son çeyrek döneminde vergi öncesi karın bir önceki yılın aynı dönemine göre % 11 oranında gerilediği ve hedefin gerisinde kaldığı belirtilmektedir.

Aynı dönemde grup toplam cirosunun geçen yılın aynı dönemine göre % 12 oranında artış göstermesine rağmen karlılıktaki düşüşün nedeni olarak “değişen lojistik sisteminin” getirdiği ek maliyet gösterilmektedir. Bu faktöre ek olarak “yıl sonu olumsuz etkilerinin” de eklendiği ve bu iki faktörün H & M'in karlılığını olumsuz yönde etkilediği belirtilmektedir.

H & M CEO'su ve grubun kurucusunun torunu Karl-Johan Persson tarafından yapılan açıklamaya göre 2018 yılı şirket için zor bir yıl oldu ama özellikle yılın ilk yarısının sonundan itibaren yönetim değişimin meyvelerini görmeye başladı. CEO'ya göre bu olumlu sonuçlar yönetime değişimi hızlandırmak için cesaret verdi ve özellikle lojistik sistemindeki değişime ağırlık verildi.

Orta Asya'nın önde gelen pamuk ve iplik ihracatçılarından Özbekistan'da tekstil sektörüne reform hamlesi geliyor.

Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev tarafından imzalanan talimata göre tekstil sektöründe önemli reformlar başlatılacak. Reformların özünde ülkede yaygın olarak yetiştirilen pamuğu direk ihracat yerine işlenerek mamul olarak ihraç edilmesi planlanmaktadır.

Söz konusu talimata göre önümüzdeki dönemde tekstil, hazırgiyim ve özellikle de örme giyim sektörüne ağırlık verilecektir. Bu amaçla 2019-2025 dönemi için bir kalkınma planı hazırlandığı belirtilmektedir. Belirlenen hedefe göre 2025 yılına gelindiğinde Özbekistan'ın 7 milyar dolar tekstil ve konfeksiyon ihracatı gerçekleştirmesi planlanmaktadır.

Aynı talimatla tekstil ve hazırgiyim ürünleri ihraç eden firmalara 1 Nisan 2019 tarihi itibariyle yeni teşvikler verileceği belirtilmektedir.

Asya'nın önde gelen tekstil ve konfeksiyon üretici ve ihracatçılarından Hindistan'ın hazırgiyim ihracatının 2019 yılında düşmeye devam edeceği öngörülmektedir.

2017 rakamlarına göre dünyanın altıncı büyük hazırgiyim tedarikçisi olan Hindistan'ın hazırgiyim ihracatı son yıllarda durgunluk içerisinde. 2016 yılında ancak % 1 oranında artan Hindistan'ın hazırgiyim ihracatı, 2017 yılında ise % 3 oranında artış göstermişti. 2018 yılında % 4 oranında daralan ülkenin hazırgiyim ihracatının 2019 yılında daralmaya devam ederek % 4 - % 5 oranında düşeceği tahmin edilmektedir.

Hindistan'ın son dönemde hazırgiyim ihracatının düşüşündeki en büyük etkenin BAE'ne yapılan ihracatta yaşanan ciddi düşüş olduğu belirtilirken, bu pazara yapılan hazırgiyim ihracatının 2019 yılında da düşüş içerisinde olmasının beklendiği belirtilmektedir.

Bu arada dünyanın en büyük hazırgiyim üreticisi ve ihracatçısı Çin'in uluslararası pazarlarda kan kaybettiği bir dönemde Hindistan'ın da kan kaybetmesinin dikkat çekici olduğu belirtilmektedir.

Asya'nın başlıca tekstil ve hazırgiyim tedarikçilerinden komşu Hindistan ve Pakistan arasındaki son dönemdeki siyasi gerginlik tedarik zincirini de etkilemiş görünmektedir.

Pulwama saldırısı sonrası Hindistan'ın Pakistan'a tepki olarak kumaş ihracatını durdurduğu belirtilmektedir. 40'dan fazla Hindistan askerinin öldüğü saldırı sonrası Hindistan saldırıdan Pakistan'ı sorumlu tutmuştu.

Tepkilerin devamı sonrasında Hindistan'ın Surat Bölgesinden Pakistan'ın Karaçi ve Lahor kentlerine yapılan suni-sentetik kumaş ihracatının durdurulduğu belirtilmektedir. Pakistan'ın en büyük kumaş pazarları olan Lahor'daki Azam hazırgiyim pazarı ile Karaçi'deki Lucknow pazarına ihracat yapan Surat bölgesindeki Hindistan kumaş firmalarının saldırı sonrası tepkiler doğrultusunda sevkiyatı durdurduğu belirtilmektedir.

Asya'nın başlıca hazırgiyim tedarikçilerinden Bangladeş'in başkenti Dakka'da 22 Şubat 2019 tarihinde şiddetli patlama ve yangın meydana geldi. Başkent Dakka'nın tarihi kesiminde yer alan kimyasallar ve patlayıcı dükkanlarında meydana gelen patlama ve sonrasındaki yangında 70'den fazla kişinin can verdiği belirtilmektedir.

Patlamalar ve yangın sonrası Dakka Belediyesinin harekete geçerek bölgedeki patlayıcı ve tehlikeli kimyasallar içeren dükkanları boşaltarak söz konusu tehlikeli maddeleri güvenli bölgelere taşıdıkları belirtilmektedir.

Hazırgiyim sektörünü 2013 yılından beri denetleyen ve rehabilitesi için çaba gösteren “Bangladesh Accord”un ülkeden gönderilip gönderilmeyeceğinin kararlaştırılacağı Yüksek Mahkeme'nin Nisan ayı duruşması öncesinde meydana gelen patlama ve yangın, ülkede iş güvenliği adına daha alınması gereken çok yol olduğunu göstermektedir.