İTKİB Ekspres: Dünyadan Haberler 2018 Eylül

Son yıllarda online alışverişin tüm dünyada farklı sektörlerdeki hızlı yükselişinin öngörülebilir gelecekte devam edeceği düşünülmektedir. Gün geçtikçe daha fazla sayıda tüketici online alışverişi tercih etmesiyle birlikte elektronik satıcılar tüketicilerin fikirlerini dikkate alarak elektronik satış kanallarını düzenlemelidir.

Statista'ya göre 2014 yılında 1,3 trilyon $ olarak kaydedilen elektronik satış rakamının 2021 yılına kadar %246 oranında artarak 4,5 trilyon $ olması beklenmektedir. Mağaza satışlarının toplam satışlar içindeki payı daha fazla olsa da elektronik satışın artış hızı mağaza satışlarından çok daha fazladır. Gartner Araştırma şirketinin yöneticisi Jennifer Polk'a göre tüketicilerin de daha fazla bu alana eğilmesiyle birlikte tedarikçiler de dijital alışverişe daha fazla yatırım yapmaktadır.

Polk'un açıklamalarına göre tüketiciler, mağazadan alışveriş yapsalar bile alışveriş rutinlerinin içerisine online siparişe dair yeni alışkanlıklar eklemektedir. Mağazadan alınan ya da beğenilen bir ürünün farklı renk ya da bedeninin kendilerine gönderilmesini ya da online olarak satın aldıkları ürünü mağazada teslim almayı talep etmektedirler.

Online alışverişe yönelik gerçekleşen bu değişimler hazırgiyim ürünlerinin satışında da etkili olmaya başlamıştır. Cotton Incorporated Lifestyle Monitor anketine göre her ne kadar tüketicilerin %72'si kıyafetlerini mağazadan satın almayı tercih etse de %61'i araştırmak ve %51'i göz gezdirmek için online alışveriş kanallarını kullanmaktadır.

Online kanallarda gerçekleşse de tüketiciler fiziki mağazalardaki alışverişlerinde edindikleri alışkanlıkları sürdürmek istemektedir. Ankete katılanlar çoğunlukla satın alma öncesinde, sırasında ve sonrasında yöneltilen soruların online kanallarda da kullanılması gerektiğini düşünmektedir.

Tüketicilerin yaş aralığının online alışveriş eğilimi üzerine etkilerine bakıldığında, 35 yaş altı tüketicilerin 35-70 yaş aralığındaki tüketicilere göre online alışveriş tercih etme oranlarının daha yüksek olduğu gözükmektedir. 35 yaş altı tüketicilerin %34'ü online kanallar üzerinden satın alma süreçlerini tamamlarken, 35-70 yaş aralığındaki tüketicilerde bu oran %23'e düşmektedir.

Teknoloji hizmeti firması olan Applexus genel müdürü Scott Pletcher'a göre, online alışveriş ve satın alma pratiklerinin yaygınlaşmasında pek çok faktör etkili olmaktadır. Ürünlere dokunabilmek haricinde bir mağazada edinebilecekleri her türlü bilgi ve imkan tüketicilere sunulmaya çalışılmaktadır. Ürünlerin yüksek çözünürlüklü ve farklı açılardan çekilmiş fotoğraflarının eklenmesi ve ücretsiz kargo ile kolay iade süreçlerinin işletilmesi tüketiciler için cezbedici etkenlerdir. Bununla birlikte Pletcher'a göre, dijitalleşme ile büyüyen yeni nesil gençlerin bunu daha kolay bulması ve satın alma sürecinde kendileri haricinde satış elemanı gibi başka kişilerin bulunmaması da etkili olmaktadır.

Monitordata'nın araştırmasında online alışverişi tercih ettiklerini belirtenlerin %66'sı daha uygun bulduğu, %53'ü daha kolay olduğu, %49'u daha iyi seçenekler bulunduğu ve %46'sı kalabalıktan kaçınmayı sağladığı için bu tür alışverişi seçtiklerini belirtmektedir.

Günümüz hızlı yaşam dinamiğine uyum sağlaması nedeniyle de online alışveriş tercih edilmektedir. Online alışveriş yapanların yaklaşık yarısı (%44) akşam/iş çıkışı alışveriş yaparken, %29'u gündüz/iş saatlerinde alışveriş yapmaktadır. Online alışveriş alışkanlığı bulunanların %18'i gece geç saatlerde/çocuklar uyuduğunda, %10'u ise sabahın erken saatlerinde/işe ya da okula gitmeden önce alışveriş yapmaktadır.

Monitor Research'e göre en çok ziyaret edilen online alışveriş mecralarının ilk üçü %52 ile Amazon, %23 ile Walmart ve %19 ile Kohl's olarak sıralanmaktadır. Aynı siteler hazırgiyim harcamalarında da karşımıza çıkmaktadır. Online hazırgiyim alışverişlerinde Amazon %47'lik, Walmart %22'lik ve Kohl's %17'lik paya sahiptir.

Online kanallarını geliştirmek isteyen tüm perakendeciler için müşterilerin kendilerini güvende hissetmesi oldukça önemlidir. Monitor Research'e göre giyim eşyaları için online alışveriş yapanların 1/3'ünden fazlası (%38) geçmiş yıllara göre online alışverişte kredi kartı güvenliği konusunu daha fazla düşündüklerini söylemiştir. Bununla birlikte, online alışveriş yapanların %36'sı kişisel verilerin gizliliği konusunda eskiye nazaran daha hassas olduklarını söylemiştir. Bu nedenle online satışta kendilerini geliştirmek isteyen firmaların veri güvenliği konusunda yetkili en az bir kişi görevlendirmesi gerekmektedir. Elektronik ticaret pek çok fırsat sunduğu gibi, firmaların bunları değerlendirmek için sıkı bir şekilde çalışması gerekmektedir

İngiltere'de geliştirilen yeni bir inovasyonla doktorların ve diğer medikal çalışanlarının önlük ve kıyafetlerinden böcekler ve bakterilerin uzak durması sağlanmaktadır. Bu konuyla ilgili The Economist dergisinin 30 Haziran 2018 sayısında “Bakıra dayanan fikirler” isimli doyurucu bir makale çalışması bulunmaktadır.

Geçmişte altın ve gümüşün anti-bakteriyel özellikleri olduğu bilinmekteydi ancak altın ve gümüşü giyilebilir şekilde kumaşa emdirmek çok zor olduğundan pratik hayatta kullanımı son derece azdı. Diğer bir handikap da altın ve gümüş kumaşa emdirilebilse bile ilk yıkamada veya birkaç yıkamada silinip gitmektedir.

İngiltere'nin Manchester Üniversitesi'nden Dr. Liu Xuqing ise geliştirdiği yeni inovasyonla altın ve gümüş yerine bakırı kullanmakta ve bu metali kumaşa emdirerek başta böcekler olmak üzere bakterileri kıyafetlerden uzak tutmayı başarmaktadır. Kumaşa emdirilen bakır en az altın ve gümüş kadar anti-bakteriyel özelliklere sahipken, maliyetinin altın ve gümüşe göre çok daha düşük olması büyük avantaj getirmektedir.

Manchester Üniversitesinden Dr. Liu Xuqing bu konuda iki Çinli üniversite ile, Lanzhou'da bulunan Kuzeybatı Minzu Üniversitesi ve Chongqing'de bulunan Güneybatı Üniversitesi, bilimsel işbirliğine gitmiş bulunmaktadır. Dr. Liu ve arkadaşları kumaş numunelerine “polimer fırça” denilen bir kimyasal uygulama gerçekleştirmiş olup daha sonrasında sözkonusu kumaşı bakır içeren solüsyona batırarak işlemi sonlandırmaktadırlar. Bu son aşamada solüsyona batırma işlemi o kadar hızlı yapılmaktadır ki solüsyon emdirilen kumaşın kalitesi olumsuz yönde etkilenmemektedir.

Dr. Liu Xuqing ve arkadaşları bu işlem sürecini hem pamuklu kumaşlarda, hem de polyester içeren kumaşlarda başarılı biçimde gerçekleştirebilmektedir. Özellikle pamuklu kumaşlarda uygulanan süreçler göstermiştir ki bakır solüsyon içeren bu yöntem en az gümüş içeren yöntemler kadar etkilidir. Hatta yapılan deneysel uygulamada bakır içeren yeni yöntemle kıyafetlerde bulunan ve ciddi enfeksiyona neden olabilen çok zararlı iki böceğin, Escherichia coli ve Staphylococcus aureus, ölmesi sağlanmıştır. Deney uygulanan kumaşlarda antibakteriyel özellikler de gayet kalıcı durumdadır zira 30'dan fazla yıkamaya kadar bu özelliklerini korumaktadır.

Rusya'da perakende taklit hazırgiyim ürünleri pazarının büyüdüğü belirtilmektedir. Uluslararası bir sektörel haber sitesinde yer alan habere göre Rusya genelinde yasadışı ve taklit hazırgiyim perakende ürünlerinin değerinin 2017 yılında 6 milyar doları bulduğu belirtilmektedir.

Sanayi ve Ticaret Bakan Yardımcısı Viktor Evtukhov'a göre Rusya tekstil ve hazırgiyim pazarının % 80'i ithal mallardan oluşmaktadır ve yine Evtokhov'a göre Rusya pazarına giren ithal taklit tekstil ve hazırgiyim ürünlerinin büyük bölümü Çin ve diğer Uzakdoğu ülkelerinden gelmektedir. Rusya'nın geçişken sınırlara sahip olduğu diğer eski BDT ve yeni Avrasya Gümrük Birliği üyesi ülkeler Kazakistan ve Kırgızistan'dan da Rusya'ya önemli miktarda taklit tekstil ve hazırgiyim ürünü girdiği öğrenilmektedir. Evtukhov'a göre Rusya içinde de az miktarda olsa da taklit tekstil ve hazırgiyim ürünü üretilmektedir.

Rusya Başsavcılık Ofisine göre 2017 yılında Rusya genelinde 83 binden fazla taklit ve kaçak tekstil ve hazırgiyim ürünü ele geçirilirken, 7 binden fazla idari para cezası kesildi ve 53 ceza davası açıldı.

Bu arada taklit ürünlerle mücadeleyi güçlendirmek amacıyla Rusya Parlamentosu'nun alt kanadı Duma'da taklit ürünleri ithal eden, üreten veya pazarlayanlara daha ağır cezalar verilmesini öngören yeni bir yasanın görüşüldüğü belirtilmektedir.

Rusya'da genel KDV oranının % 18'den % 20'ye yükselecek olmasıyla tekstil ve konfeksiyon ürünlerindeki KDV'nin de % 20'ye yükseleceği belirtilmektedir. Rusya Parlamentosu Duma'da alınan karara göre KDV artışı 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren geçerli olacaktır.

Uzmanlar KDV artışının özellikle KOBİ'ler için rekabet açısından olumsuz bir durum yaratacağını belirtmektedir.

ASEAN ülkelerinde son yıllarda özellikle hazırgiyim ve otomotiv sanayilerinde artan robotlaşma ve otomasyonun işçilerin iş güvencesini tehdit edecek düzeylere geleceği belirtilmektedir.

İngiltere merkezli risk danışmanlık şirketi Verisk Maplecroft tarafından yapılan bir araştırmaya göre başta otomotiv ve hazırgiyim olmak üzere bir çok sektörde robotlaşma ve otomasyon halihazırda zaten ciddi iş kayıplarına neden olmakta ve bu kayıpların gelecekte daha da artacağı belirtilmektedir.

Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) verilerine göre ASEAN ülkeleri olan Kamboçya, Endonezya, Tayland, Vietnam ve Filipinler'de önümüzdeki 20 yıllık dönemde işçilerin en az yarısının robotlaşma ve otomasyon nedeniyle işlerini kaybetmeyle karşı karşıya olduğu belirtilmektedir.

Bu durumun işsizlik kadar işlerini kaybetmeseler bile işçilerin daha fazla işveren baskısına maruz kalacakları ve işyerlerindeki 'modern kölelik' sisteminin daha da ağırlaşacağı ve önümüzdeki dönemde ücretlerin daha da fazla baskı altında kalacağı belirtilmektedir.

Sözkonusu araştırmaya göre ASEAN ülkeleri olan Kamboçya, Endonezya, Tayland, Vietnam ve Filipinler'de işçi suiistimalleri, işveren baskısı ve düşük ücretler halihazırda zaten mevcut sorunlar olup otomasyonun ve robotlaşmanın artışıyla önümüzdeki yıllarda bu sorunların daha da ağırlaşarak artması öngörülmektedir. Bu kapsamda bu ülkelerde kadın işçilerin daha fazla tehdit altında olduğu da belirtilmektedir.

Orta Asya'nın önde gelen pamuk üreticisi ülkelerinden Özbekistan'ın başlıca ihracat kaleminin pamuk ipliği olduğu belirtilmektedir.

Devlet İstatistik Komitesi'ne göre tekstil ürünleri ihracatı 2018 yılının Ocak-Mart döneminde geçen yılın aynı dönemine göre % 14,7 artışla 317 milyon dolara yükselmiştir. Tekstil ürünleri Özbekistan'ın toplam ihracatının % 7,8'ini oluşturmaktadır.

Yine yılın ilk çeyrek döneminde pamuk ipliği ihracatı, tekstil ihracatının % 59'unu (187 milyon dolar) oluşturmaktadır. İhracatta pamuk ipliğinin ardından örme kumaş gelmektedir.

Resmi istatistiklere göre yılın ilk çeyrek döneminde ipek ihracatında da ciddi artış olmuş ve bu kalemde yapılan ihracatta % 92 artışla 10 milyon dolar ihracat değerine ulaşılmıştır.

Asya'nın yeni hazırgiyim tedarikçisi ülkelerinden Myanmar'da kadın işçilerin güvenliğinin yerinde olmadığı belirtilmektedir. Yapılan güncel bir araştırmaya göre Myanmar'ın en büyük kenti Yangon'da kadın hazırgiyim işçilerinin kendilerini fiziksel olarak güvende hissetmedikleri belirtilmektedir.

Sözkonusu rapora göre Yangon kentinde hazırgiyim sektöründe çalışan kadın işçilerin işe gidip gelirken kendilerini güvende hissetmedikleri zira iş yolu üzerinde taciz ve gasp gibi olayların artmakta olduğu bildirilmektedir.

Myanmar'da kadına şiddetin sadece hazırgiyim sektöründe mevcut bir sorunun olmadığı, ülke genelinde geçerli yaygın bir problem olduğu ve kadın nüfusun büyük bölümünün şiddet, taciz ve gasp gibi olaylara maruz kaldığı, bu şiddetin ülke genelinde hazırgiyim sektörü için de geçerli ve yaygın olduğu belirtilmektedir.

Sözkonusu araştırmanın IMC Global, Portsmouth Üniversitesi ve Kadın Araştırmaları Uluslararası Merkezi tarafından yapıldığı ve aynı araştırmanın İngiltere Uluslararası Kalkınma Bakanlığı tarafından da desteklendiği kaydedilmektedir.

Asya'nın hazırgiyim ve konfeksiyon üreticilerinden Myanmar'ın hazırgiyim ve konfeksiyon sektörü ihracatının bu yılın Nisan-Temmuz dönemi 4 aylık periyodunda geçen yılın aynı dönemine göre % 100'ün üzerinde bir artışla 1,5 milyar dolara ulaştığı belirtilmektedir.

Myanmar'ın hazırgiyim ihracatının 2010 yılında 337 milyon dolarken 2015 yılında 1,5 milyar dolara yükseldiği belirtilmektedir. Ülkenin hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatının bu yıl sonu itibariyle 4,5 milyar dolara ulaşması beklenmektedir.

Asya'nın önde gelen hazırgiyim Vietnam'ın hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatının yılın ilk yarısında 16,5 milyar dolara ulaştığı belirtilmektedir. Vietnam'ın hazırgiyim ihracatının yılın ikinci yarısında ise 18,5 milyar dolara ulaşarak yılın tamamında 35 milyar dolara ulaşması beklenmektedir.

Böylelikle 2017 yılını 28,5 milyar dolar ihracatla kapatan Vietnam'ın 2018 yılı hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatının 35 milyar dolara ulaşacağı öngörülmektedir.

Vietnam'ın hazırgiyim ihracatının hızlı artışında ABD, AB, Güney Kore, Çin ve ASEAN ülkelerine yapılan ihracatlarda yaşanan yüksek artışların etkili olduğu belirtilmektedir

Asya'nın hazırgiyim ve konfeksiyon üreticilerinden Malezya'da hazırgiyim ve konfeksiyon üreticileri ve ihracatçılarının yeni asgari ücretten şikayetçi oldukları belirtilmektedir.

Habere göre Malezya'da asgari ücrete Ağustos ayında zam yapılmış ve MYR 1500 yani 370 $ seviyesine yükselmiştir. Tekstil ve konfeksiyon sektörü firmalarına göre asgari ücretin bu seviyeye gelmesi rekabet güçlerini olumsuz etkileyerek Kamboçya, Vietnam ve Myanmar gibi rakip tedarikçi ülkelerle rekabet etmelerini zorlaştıracaktır.

Asya'nın önde gelen hazırgiyim tedarikçilerinden ve ucuz işçilik avantajını en çok kullanan ülkelerden Bangladeş'te, yılbaşından beri devam eden asgari ücret pazarlıklarında yeni bir aşamaya gelindi.

2013 yılından beri asgari ücretin değişmediği (5,300 taka = 63 $) ülkede yılbaşından beri yeni asgari ücretin belirlenmesi için Asgari Ücret Komisyonu, işçi temsilcileri ve işveren temsilcileri arasında üçlü toplantılar ve pazarlıklar devam ediyor. İşçi temsilcileri son 5 yıldan fazla süredir asgari ücrete zam gelmediğini ancak bu sürede hayat pahalılığının hızla arttığını belirterek yeni asgari ücretin 16,000 taka = 190 $ olması gerektiğini savunuyorlar.

Diğer yandan işveren temsilcileri ise geçtiğimiz ay ilk somut önerilerini yaparak asgari ücretin 6,360 taka = 75 $ seviyesine yükseltilmesini teklif ettiler. Haliyle bu düşük oranlı teklif işçi temsilcilerini bir hayli kızdırdı ve 16,000 taka seviyesinden geri adım atmayacaklarını ilan ettiler.

İşçi temsilcileri ve işçi sendikaları yöneticileri mevcut asgari ücretin ve işverenin teklif ettiği yeni asgari ücret seviyesinin işçilerin ve ailelerinin en temel ihtiyaçlarını bile karşılamaktan uzak olduğunu belirtmektedir